Kim Tơ Nam (Nam Tơ Vàng), là loại gỗ quý đặc biệt chỉ có ở TQ, vân gỗ tựa như sợi tơ màu vàng, cây gỗ phân bố ở Tứ Xuyên và một số vùng thuộc phía Nam sông Trường Giang, do vậy có tên gọi Kim Tơ Nam.
Kim Tơ Nam có mùi thơm, vân thẳng và chặt, khó biến hình và nứt, là một nguyên liệu quý dành cho xây dựng và đồ nội thất cao cấp. Trong lịch sử, nó chuyên được dùng cho cung điện hoàng gia, xây dựng chùa, và làm các đồ nội thất cao cấp. Nó khác với các loại gỗ thông thường ở chỗ vân gỗ chiếu dưới ánh nắng hiện lên như những sợi tơ vàng óng ánh, lấp lánh và có mùi hương thanh nhã thoang thoảng.
Theo cuốn sách Ngũ tạp trở đã từng đề cập đến 4 loại gỗ nổi tiếng là kim tơ nam, long não, sát mộc và hồng hoa trắng, và kim tơ nam là loại gỗ đứng đầu bảng. Trong kiến trúc của Trung Quốc, kim tơ nam luôn được coi là vật liệu xây dựng quý giá và cao cấp nhất. Nó thường được hoàng gia sử dụng để xây cung điện, lăng. Tử Cấm Thành cũng có rất nhiều nơi được dựng bằng loại gỗ này.
Kim Tơ Nam được phân thành nhiều đẳng cấp thường căn cứ theo tuổi của cây gỗ, tuổi càng cao thì gỗ càng quý. Cao cấp nhất là Kim Tơ Nam Âm Trầm ngàn năm. Loại này là phát sinh biến dị tự nhiên từ hai ngàn năm cho tới hàng vạn năm về trước, do động đất, ngập lụt, dòng lũ cuốn đất đá chôn vùi các sinh vật hay thực vật. Một số cây bị chôn vùi trong bùn được hình thành dưới tác động của vi khuẩn vi sinh vật, trong điều kiện thiếu oxy, áp suất cao, thông qua quá trình các bon hóa hàng ngàn năm tới vạn năm mà hình thành, còn được gọi là “Than hóa mộc”. Kim Tơ Nam Âm Trầm có một hương thơm phảng phất rất dễ chịu và nếu để trong phòng thì nó sẽ rất lâu tan đi. Một bản gỗ lớn Kim Tơ Nam Âm Trầm là cực kỳ hiếm, đa phần người ta chỉ làm các thứ đồ nhỏ như vòng hạt đeo tay, hay lược gỗ. Và Âm Trầm được coi như vua của vua trong các loại gỗ Kim Tơ Nam.
Có 3 yếu tố để nhật biết Kim Tơ Nam:
Đầu tiên là “NHÌN”, không phải cứ gỗ có vân tơ vàng thì đều là Kim Tơ Nam. Khi quan sát vân gỗ, ta dùng đèn pin cường độ sáng cao để chiếu vào gỗ. Hơn 80% Kim Tơ có đầy vân tơ vàng, khoảng 50%-80% là loại Kim Tơ có nửa đầy vân tơ vàng, hàng cấp phẩm Kim Tơ Nam chiếm tỉ lệ rất thấp, chỉ khoảng dưới 5%.
Thứ hai là “XÚC CẢM”, gỗ già Kim Tơ Nam chứa nhiều dầu, giống như gỗ mun, chỉ cần dùng khăn đánh bóng là có thể hiện ra Kim Tơ và bóng như mặt kính. Dùng tay vuốt lên mặt gỗ đánh bóng thì có cảm giác trơn tru, như vuốt một tấm ngọc.
Thứ ba là “MÙI THƠM”, gỗ già Kim Tơ Nam có một hương thơm thoang thoảng đặc trưng, khiến người ngửi rất dễ chịu, tĩnh tâm, và nó khác với mùi hương hơi hắc của gỗ non.
MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐẸP ĐƯỢC CHẾ TÁC TỪ GỖ KIM TƠ NAM:
Tác phẩm Cảnh Sơn Thủy được làm từ gỗ Kim Tơ Nam - Có Mùi Thơm Dịu Thoang Thoảng, Ngọt Dịu
Tác phẩm Lão Tử Xuất Quan chế tác từ gỗ Kim Tơ Nam Mộc bởi nghệ nhân
MỘT SỐ BÀN TRÀ ĐẸP ĐƯỢC CHẾ TÁC TỪ GỖ KIM TƠ NAM:
Bàn trà được chế tác từ gỗ Kim Tơ NamTrung Quốc